Jak usunąć negatywne wpisy w BIG?
Osoby, na których temat widnieją negatywne informacje w rejestrach Biur Informacji Gospodarczej, nie mają dużych szans na to, by z powodzeniem zaciągnąć pożyczkę. Nie jest to oczywiście niemożliwe, bo istnieją pożyczki dla dłużników czy pożyczki bez KRD, ale nie będzie to duży wybór. Im wyższy jest dług widoczny w BIG, tym mniejsze są szanse na to, że pożyczkę uda się zaciągnąć. Z tego powodu wielu potencjalnych pożyczkobiorców zastanawia się, co zrobić, by wyczyścić rejestr i poprawić swoją wiarygodność finansową. Czy usunięcie wpisów o zadłużeniu jest w ogóle możliwe?
Czym są Biura Informacji Gospodarczej?
Popularny BIG nie jest nazwą jednej instytucji, a kilku. W jego skład wchodzi kilka osobnych rejestrów, ale często bywają wymieniane zbiorczo, bez wskazywania na konkretną bazę danych. Najczęściej także firmy pożyczkowe, które mają podpisane umowy z BIG, sprawdzają wszystkie bazy. Tylko niektóre z nich ograniczają się do tych najbardziej popularnych. Do Biur Informacji Gospodarczej zalicza się:
- Krajowy Rejestr Długów. KRD jest pierwszym i najpopularniejszym rejestrem dłużników w Polsce, do którego wpisu może dokonać każdy, kto posiada tytuł wykonawczy do długu wynoszącego przynajmniej 200 złotych. Może to być zarówno osoba fizyczna, jak i firma – zarówno jeśli chodzi o wpisanie, jak i znalezienie się w tym rejestrze. Oczywiście, w tym przypadku może to dotyczyć zarówno osób prywatnych, jak i firm.
- Rejestr Dłużników ERIF. Aby trafić do ERIF, dłużnik musi mieć zaległości w wysokości 200 złotych. Wpisanie do tego rejestru podlega takim samym zasadom jak wpisanie do każdego innego rejestru BIG.
- BIG Infomonitor. Gromadzi i przechowuje informacje dotyczące wszelkiego rodzaju przeterminowanych zobowiązań finansowych leżących po stronie tak zwykłych konsumentów, jak i firm. Aby dokonać wpisu do BIG Infomonitor, dług musi wynosić co najmniej 200 złotych i być wymagalny od przynajmniej 60 dni. Ponadto, wierzyciel musi dopełnić obowiązku poinformowania dłużnika o istnieniu niespłaconego zobowiązania i możliwości zgłoszenia go do Infomonitor przynajmniej 14 dni wcześniej. Infomonitor jest też jedyną bazą BIG, która zbiera informacje także od Biura Informacji Kredytowej oraz rejestru Związku Banków Polskich. Z BIG Infomonitor mogą korzystać zarówno osoby prywatne, instytucje finansowe, firmy usługodawcze, jak i organy państwowe.
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej. Jest to zdecydowanie najrzadziej używany rejestr dłużników i zwykle pożyczkodawca do niego nie zajrzy. Osoby wpisane w tym rejestrze mają więc większe szanse na to, by otrzymać zobowiązanie. Działa on na podobnej zasadzie, co inne rejestry BIG, z tym że zbiera również dane ze swoich zagranicznych odpowiedników.
Kiedy można usunąć wpisy w BIG?
Wpisy w BIG mogą być usunięte tylko w wypadku, gdy są one niezasadne, nieprawdziwe lub dotyczą długu już spłaconego albo przedawnionego. Każdy obywatel ma ustawowe prawo do tego, by uzyskać wgląd do wpisów na własny temat raz na 6 miesięcy.
Od 13 listopada 2017 roku obowiązują przepisy, w związku z którymi nie podlegają wpisowi długi, od których wymagalności minęło 10 lat. Jeżeli więc od daty zaciągnięcia pożyczki i jej niespłacenia minęło więcej niż wskazany okres, dłużnik może żądać usunięcia wpisu. Poza tym dłużnik ma prawo żądać wykreślenia do z rejestrów BIG, jeśli:
- kwestionuje istnienie długu;
- kwestionuje istnienie części długu;
- dług jest już nieaktualny;
- wierzytelność jest przedawniona (dłużnik może wtedy wyrazić sprzeciw do BIG lub do wierzyciela, ale wierzyciel nie musi tego sprzeciwu uznać, choć musi zamieścić stosowaną informację w rejestrze).
Jak usunąć wpis w BIG?
Dłużnik może wnieść sprzeciw wobec istniejącego, ale i potencjalnego wpisu do rejestrów BIG. Pierwszą okazją do wyrażenia sprzeciwu jest otrzymanie zawiadomienia od wierzyciela i to właśnie do niego powinien być kierowany sprzeciw. Jeżeli wpis już istnieje, sprzeciw może zostać wniesiony również do BIG. Postępowanie zmierzające do usunięcia przebiega w następujący sposób:
- Napisanie i udokumentowanie sprzeciwu – najlepiej przedstawić dokumenty świadczące o tym, iż dług się już spłaciło, od czasu wymagalności długu minęło już 10 lat, lub dług nigdy nie istniał. Może to być umowa pożyczkowa, faktury lub rachunki.
- Ewentualne wyjaśnienia na piśmie w stronę BIG – jeśli zajdą wątpliwości co do stanowiska jednej lub drugiej strony, BIG może żądać szerszego nakreślenia sytuacji.
- BIG powinien rozpatrzyć sprzeciw w ciągu 30 dni – w tym czasie może wstrzymać ujawnienie wpisu na czas rozpatrzenia. W niektórych przypadkach procedura ta może zająć do 45 dni.
- Po rozpatrzeniu sprzeciwu, wpis w BIG może zostać zaktualizowany lub usunięty. Możliwe jest także odrzucenie sprzeciwu jako bezzasadnego.
Niezależnie od tego, w jakim rejestrze BIG znajduje się wpis (KRD, ERIF, Infomonitor, KBIG), zasady dotyczące wnoszenia i rozpatrywania sprzeciwu są takie same. W każdym przypadku są to również czynności bezpłatne, niewymagające żadnych opłat ze strony dłużnika.
Spłata długu – bezwzględne usunięcie wpisu w BIG
Przedstawione powyżej postępowanie dotyczy jedynie sytuacji, w których kwestionuje się istnienie długu (w całości lub w części) lub też uznaje się go za niewymagalny. Jeśli jednak dług naprawdę istniał i został spłacony, to na wierzycielu ciąży obowiązek usunięcia wpisu. Powinien to zrobić w ciągu 14 dni od daty spłacenia należności pod karą grzywny w wysokości 30 tysięcy złotych.